آیا می دانید فرق شورای حل اختلاف با دادگاه در چیست؟

Arsham Coder
5 min readNov 1, 2020

فرق شورای حل اختلاف با دادگاه موضوع مورد بحث این سری از مباحث مشاوره حقوقی می باشد. از آن جایی که روزانه تعداد زیادی از افراد برای احقاق حقوق و بیان شکایاتشان به دادگاه مراجعه می کنند، لذا هر روزه تعداد پرونده های روی میز دادگاه ها افزایش پیدا کرده و رسیدگی به آن ها نیز نیازمند زمان بیشتری می شود. در نتیجه ی این حجم زیاد از مراجعه ی مردم به دادگاه ها باعث شد تا قانون گذار، مرجع حل اختلاف دیگری را ایجاد کند تا از میزان پرونده ها در دادگاه ها کاسته شود. این مرجع شورای حل اختلاف است. لذا برای اشنایی بیشتر با این دو نهاد در ادامه به بررسی فرق شورای حل اختلاف با دادگاه می پردازیم.

دلیل پرداختن به فرق شورای حل اختلاف با دادگاه

با توجه به آنچه در ابتدای متن بیان شد، دانستیم که روزانه تعداد مراجعین به دادگاه ها بیشتر شده و در نتیجه برای جلوی گیری از ازدحام این مراجعین و مدیریت بهتر امور، قانونگذار مرجع حل اختلاف دیگری را تحت عنوان شورای حل اختلاف تعیین کرده است. لذا بر آن شدیم تا در این سری از مطالب آموزشی مشاوره حقوقی به بررسی فرق شورای حل اختلاف با دادگاه خواهیم پرداخت.

لطفا براي دريافت مشاوره حقوقي رايگان از طرف وكلاي موسسه حقوقي اوستا فرم زير را تكميل نماييد.

نگاهی به وظایف دادگاه و شورای حل اختلاف

پیش از آن که به بررسی فرق شورای حل اختلاف با دادگاه بپردازیم بهتر دانستیم تا ابتدا نگاهی به وظایف این دو نهاد به صورت مجزا داشته باشیم. بدین ترتیب بیان و درک فرق شورای حل اختلاف با دادگاه سهولت بیشتری خواهد داشت.

وظایف دادگاه چیست؟

دادگاه قسمتی از دادگستری می باشد که به سه دسته از موضوعات:

حقوقی
مدنی
و جزایی رسیدگی می‌کند.

در این زمینه لازم به ذکر است که پرونده‌هایی با موضوعات خاص در شعب حقوقی دادگاه‌ها رسیدگی می‌شوند. این موضوعات از قرار زیر هستند:

  1. دعواهای معاملات ملکی
  2. مطالبه طلب
  3. مطالبه خسارت
  4. خانواده (طلاق، مهریه، نفقه)

و به طور کلی موضوعاتی که با مال و اموال سر و کار دارند

همچنین موضوعاتی نیز هستند که پیرامون جرم بوده و در شعب جزایی بررسی می ‌شوند. اموری از جمله:

  • کلاهبرداری
  • سرقت
  • تصادف

وظایف شورای حل اختلاف

به طور کلی اصلی ترین هدف از ایجاد شوراهای حل اختلاف تامین صلح و سازش می باشد. اما حوزه اختیارات شورای حل اختلاف امور مختلفی را نیز در بر می‌گیرد. عموما بیشتر مراجعانی که به شورای حل اختلاف مراجعه می کنند افرادی هستند که می خواهند دعاوی کوچک حقوقی خود را با هزینه کمتری به پیش ببرند. به طور کلی در علم حقوق می توان دو نوع دعاوی:

•دعوای حقوقی

•دعوای کیفری را تعیین نمود.

آنچه بیان شد وظایف هر یک از نهاد های دادگاه و شورای حل اختلاف بود که می توانست برای شناخت فرق شورای حل اختلاف با دادگاه مفید و موثر باشد. در ادامه نیز به بررسی بیشتر فرق شورای حل اختلاف با دادگاه خواهیم پرداخت.

لطفا براي دريافت مشاوره حقوقي رايگان از طرف وكلاي موسسه حقوقي اوستا فرم زير را تكميل نماييد.

نگاهی به فرق شورای حل اختلاف با دادگاه

در تیتر قبلی توضیحی مختصری پیرامون وظایف دادگاه و شورای حل اختلاف داده شد. با تکیه بر همین توضیحات در این بخش به بیان فرق شورای حل اختلاف با دادگاه می پردازیم.

فرق شورای حل اختلاف با دادگاه

به عنوان فرق شورای حل اختلاف با دادگاه می توان گفت شورای حل اختلاف یک نهادی قضایی است که به صورت اختصاصی در دادگستری فعالیت می کند. همچنین نهاد اختصاصی نیز به نهادی اطلاق می شود که حق رسیدگی به هیچ پرونده ای ندارد. مگر در شرایطی که قانون صریحا موضوعی را در صلاحیت وی قرار داده باشد. بدین ترتیب و با توجه به تشخیص قانون شورا های حل اختلاف حق رسیدگی به پرونده هایی خاص مانند موارد زیر:

•دعاوی مالی در روستا تا ۲۰ میلیون ریال و در شهر تا ۵۰ میلیون ریال

•کلیه دعاوی مربوط به تخلیه عین مستاجره به جز دعوی مربوط به سرقفلی و حق کسب و پیشه

•صدور گواهی حصر وراثت، تحریر ترکه، مهر و موم ترکه و رفع آن

•ادعای اعسار از پرداخت محکوم ‌به در شرایطی که شورا در خصوص رسیدگی به اصل دعوی اقدام کرده باشد

همچنین برای امور غیر مالی محدود به موارد خاصی مانند تخلیه می باشد. این موارد در قانون مذکور پیش بینی شده است.

در مقابل صلاحیت شورا در امور کیفری بسیار محدود می باشد. این موضوع را می توان یکی از موارد مهم فرق شورای حل اختلاف با دادگاه دانست. در نتیجه توصیه می شود اگر شخصی قصد شکایت کیفری به عنوان اعلام جرمی متصور از ناحیه شخص مذکور را دارد ضروری است تا به دادسرا مراجعه نماید. سپس بعد از اعلام جرم دادسرا به پرونده رسیدگی می کند. بعد از رسیدگی به پرونده و همچنین احراز مجرمیت، پرونده به دادگاه جزایی برای صدور حکم ارجاع داده می شود. لازم به ذکر است که در غیر این صورت می توان در شورا اقدام به تقدیم دادخواست و رفع تصرف یا حلع ید نمود.

به عنوان یکی دیگر از موارد فرق شورای حل اختلاف با دادگاه می توان گفت که شورای حل اختلاف مرجعی قضایی می باشد و وظیفه اصلی آن همان گونه که از نامش پیدا است و پیش تر نیز به آن اشاره شد برقراری صلح وسازش در راستای اصلاح ذات البین می باشد. همچنین این نهاد زیر نظر قاضی مشاور کار می کند.

در مقابل دادگاه مرجعی کاملا قضایی می باشد و وظیفه انجام تحقیقات مقدماتی وصدور کیفر خواست را به عهده دارد. در دادگاه در صورتی احراز مجرمیت برای متهم ثابت می شود که در نهایت و پس از صدور قرار مجرمیت وکیفر خواست پرونده نزد قاضی ارجاع داده شود و در پایان نیز حکم محکومیت نیز صادر گردد.

نکته: علاوه بر برشمردن فرق شورای حل اختلاف با دادگاه این نکته را نیز در نظر داشته باشید که به پرونده های حقوقی در دادگاه و به پرونده های کیفری در دادسرا رسیدگی می شود.

آنچه در خصوص فرق شورای حل اختلاف با دادگاه لازم بود گفته بود. امید است که این سری از مطالب مشاوره حقوقی پیرامون فرق شورای حل اختلاف با دادگاه که بیان شد توانسته باشد در ارتقا سطح اطلاعات حقوقی شما مفید بوده باشد.

کوتاه کوتاه مطلب:

منبع

--

--